Η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας της ΠΕ Φθιώτιδας και το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Βόλου στο πλαίσιο του Προγράμματος Γεωργικών Προειδοποιήσεων Ολοκληρωμένης Φυτοπροστασίας της Βαμβακοκαλλιέργειας της χώρας, ενημερώνουν τους βαμβακοκαλλιεργητές της Π.Ε. Φθιώτιδας για τις απαραίτητες ενέργειες αποτελεσματικής φυτοπροστασίας των καλλιεργειών τους.
- ΣΤΟΧΟΙ
Η ενημέρωση των βαμβακοπαραγωγών της ΠΕ Φθιώτιδας για την αποτελεσματική φυτοπροστασία σε πραγματικό καλλιεργητικό χρόνο.
- ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ
2.1 Στάδιο ωρίμανσης καλλιεργειών
Παρατηρείται έντονη ετερογένεια ως προς την πορεία ανάπτυξης των βαμβακοκαλλιεργειών. Σε ορισμένες περιοχές της Π.Ε. Φθιώτιδας καταγράφεται μόλις η έναρξη ανοίγματος των καψών, ενώ σε άλλες το ποσοστό ανοικτών καψών ανέρχεται ήδη στο 80–90%, γεγονός που καταδεικνύει διαφοροποίηση στο βλαστικό στάδιο και στο επίπεδο φυσιολογικής ωρίμανσης.
2.2 Εντομολογικές παρατηρήσεις
Η φθινοπωρινή γενεά του πράσινου και του ρόδινου σκουληκιού βρίσκεται σε εξέλιξη. Οι παγίδες παρακολούθησης καταγράφουν μέτριες συλλήψεις ακμαίων του πράσινου σκουληκιού και αυξημένες συλλήψεις του ρόδινου, χωρίς ωστόσο να έχουν εντοπισθεί σοβαρά προβλήματα φυτοπροστασίας από τις δειγματοληψίες που διενεργήθηκαν.
- ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ – ΚΑΛΛΙΕΡΓΗΤΙΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ
3.1 Διαχείριση εντομολογικών πληθυσμών
Η γενεά του Σεπτεμβρίου δεν θεωρείται ιδιαίτερα επιζήμια συγκριτικά με εκείνη του Αυγούστου, καθώς τα περισσότερα καρποφόρα όργανα του βαμβακιού έχουν ήδη ολοκληρώσει τον κύκλο ανάπτυξής τους. Στις πρώιμες καλλιέργειες, τα όργανα της κορυφής που παραμένουν ευάλωτα δεν αναμένεται να συνεισφέρουν ουσιαστικά στην τελική παραγωγή. Αντίθετα, απαιτείται μεγαλύτερη προσοχή στις όψιμες φυτείες, όπου εξακολουθούν να υπάρχουν ανώριμα καρποφόρα όργανα, τα οποία μπορεί να προσβληθούν.
3.2 Κατευθύνσεις για συγκομιδή και ποιότητα
Στο επόμενο χρονικό διάστημα, οι βαμβακοπαραγωγοί καλούνται να επικεντρωθούν στη διασφάλιση της ομοιόμορφης ωρίμανσης και στη σωστή εφαρμογή αποφυλλωτικών σκευασμάτων. Η έγκαιρη και ορθή αποφυλλώση θα συμβάλει στη δημιουργία ευνοϊκών συνθηκών συγκομιδής, καθώς και στην παραγωγή σύσπορου βαμβακιού υψηλής ποιότητας, απαλλαγμένου από ξένες ύλες και φυτικά υπολείμματα
ΑΠΟΦΥΛΛΩΣΗ ΣΤΗ ΒΑΜΒΑΚΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ
Εισαγωγή
Η εφαρμογή αποφυλλωτικών ουσιών στο βαμβάκι συνιστά κρίσιμη αγροτεχνική πρακτική που πραγματοποιείται κατά την τελική φάση του βιολογικού κύκλου του φυτού. Η διαδικασία αυτή αποσκοπεί στη βελτίωση των συνθηκών συγκομιδής και στη διατήρηση της ανώτερης ποιότητας της παραγόμενης ίνας. Μέσω της χημικής αποφυλλώσης, διευκολύνεται το ομοιόμορφο άνοιγμα των καρυδιών, περιορίζεται η παρουσία ανεπιθύμητων φυτικών υπολειμμάτων στο προϊόν και προστατεύεται η ίνα από χρωματική υποβάθμιση. Επιπλέον, συμβάλλει στον έλεγχο εντομολογικών πληθυσμών και στη μείωση των κινδύνων όψιμων μυκητολογικών ή βακτηριακών προσβολών.
Στόχοι της αποφυλλώσης
Η αποφυλλώση αποσκοπεί σε:
- την απομάκρυνση του φυλλώματος ώστε να διευκολυνθεί η μηχανική συγκομιδή,
- τη διατήρηση του λευκού χρώματος και της καθαρότητας της ίνας,
- τη μείωση ξένων υλών που υποβαθμίζουν εμπορικά το προϊόν,
- τη βελτίωση των συνθηκών ξήρανσης και αποθήκευσης του βαμβακιού,
- τον περιορισμό πληθυσμών επιζήμιων εντόμων, με ιδιαίτερη σημασία για τις επόμενες καλλιεργητικές περιόδους.
Κατάλληλη χρονική στιγμή εφαρμογής
Η χρονική επιλογή είναι καθοριστικός παράγοντας επιτυχίας. Η διαδικασία θεωρείται ενδεδειγμένη όταν έχει ανοίξει τουλάχιστον το 40–60% των καρυδιών, ενώ το ποσοστό ωριμότητας των υπολοίπων κυμαίνεται μεταξύ 80–90%. Ωριμότητα τεκμηριώνεται από συγκεκριμένα μορφολογικά χαρακτηριστικά, όπως:
- η σκληρότητα στην τομή λόγω πλήρους ανάπτυξης των σπερμάτων,
- ο καστανός χρωματισμός στην επιφάνεια των σπερμάτων,
- η καθαρή διάκριση των κοτυληδόνων,
- η απουσία ημι-υδαρούς υφής στο εσωτερικό.
Εάν η επέμβαση πραγματοποιηθεί νωρίτερα, ενδέχεται να προκύψουν μισοανοιγμένα καρύδια ή σκληρές ινώδεις μάζες («καραμελοποίηση»), που υποβαθμίζουν το προϊόν.
Παράγοντες που επηρεάζουν την αποτελεσματικότητα
Η δράση των αποφυλλωτικών ουσιών επηρεάζεται από συνδυασμό περιβαλλοντικών και τεχνικών συνθηκών:
- Θερμοκρασία και καιρός: Θερμοκρασίες άνω των 15–18 °C για αρκετές ημέρες μετά την εφαρμογή, σε συνδυασμό με χαμηλή εδαφική υγρασία και ηλιοφάνεια, ευνοούν την αποτελεσματικότητα. Δυσμενείς συνθήκες μειώνουν τη δράση ή την καθυστερούν.
- Δοσολογία: Υπερβολική ποσότητα προκαλεί ξήρανση και παραμονή φύλλων στα φυτά, τα οποία μπορεί να αναμειχθούν με την ίνα κατά τη συγκομιδή. Αντίθετα, χαμηλή δόση οδηγεί σε ατελή αποφύλλωση.
- Τεχνική ψεκασμού: Η πλήρης διαβροχή του φυλλώματος με το ψεκαστικό διάλυμα είναι αναγκαία για τη βέλτιστη απόδοση.
Ειδικές στρατηγικές εφαρμογής
Σε περιπτώσεις όψιμων φυτεύσεων μπορεί να χρησιμοποιηθούν φυτορρυθμιστικά σκευάσματα με σκοπό την πρωΐμιση της παραγωγής όταν το άνοιγμα των καρυδιών κυμαίνεται στο 25–40%. Επιπλέον, σε φυτείες με έντονη φυλλική επιφάνεια, εφαρμόζεται σταδιακή στρατηγική: αρχική δόση μειωμένη στο ήμισυ όταν έχει ανοίξει το 20–30% των καρυδιών, ώστε να περιοριστεί το φύλλωμα, και δεύτερη εφαρμογή προσαρμοσμένης δόσης στο στάδιο ανοίγματος περίπου 60%.
Συμπεράσματα
Η αποφυλλώση στη βαμβακοκαλλιέργεια αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της ορθολογικής διαχείρισης της καλλιέργειας. Ο σωστός χρονισμός, η προσαρμογή της δοσολογίας, οι κατάλληλες κλιματικές συνθήκες και η τεχνικά ορθή εφαρμογή διασφαλίζουν την παραγωγή υψηλής ποιότητας ίνας και επιτρέπουν την αποτελεσματική μηχανική συγκομιδή. Η πιστή τήρηση των οδηγιών χρήσης των σκευασμάτων καθιστά την πρακτική αυτή θεμελιώδες εργαλείο για τη βελτίωση της αποδοτικότητας και της ανταγωνιστικότητας της βαμβακοκαλλιέργειας.
ΠΡΟΦΥΛΑΞΕΙΣ
Τα αγροχημικά πρέπει να χρησιμοποιούνται πάντοτε σύμφωνα με την ετικέτα.
Σύμφωνα με τα άρθρα 9§3 και 10§3 του ν.4036/2012 (ΦΕΚ8Α ) όποιος χρησιμοποιεί μη εγκεκριμένα φυτοπροστατευτικά προϊόντα υπόκειται σε διοικητικές και ποινικές κυρώσεις.
Πρέπει να αποφεύγονται οι ψεκασμοί με μελισσοτοξικά φυτοπροστατευτικά προϊόντα, ενώ όπου κρίνεται αναγκαίο, οι ψεκασμοί πρέπει να γίνονται την ώρα που δεν ραστηριοποιούνται οι μέλισσες, δηλαδή κατά τις απογευματινές ώρες κυρίως και μετά τη δύση του ηλίου.
Οι βαμβακοπαραγωγοί οφείλουν να προειδοποιούν τους μελισσοκόμους ώστε να απομακρύνουν τα μελίσσια τους από την περιοχή του ψεκασμού. Για τον σκοπό αυτό, οι μελισσοκόμοι θα πρέπει απαραιτήτως να αναγράφουν στις κυψέλες τον κωδικό τους, το τηλέφωνο και τη διεύθυνσή τους ώστε να είναι δυνατή η έγκαιρη ειδοποίησή τους.
Οι βαμβακοπαραγωγοί, είναι αποκλειστικά και μόνοι υπεύθυνοι για την τελική απόφαση επιλογής της συγκεκριμένης κάθε φορά φυτοπροστατευτικής επέμβασης στις συνθήκες της καλλιέργειάς των, των φυτοπροστατευτικών προϊόντων που θα επιλέξουν και του τρόπου και χρόνου χρησιμοποίησης αυτών, καθώς και παντός χειρισμού στην καλλιέργειά τους.
Επισημαίνεται ότι, πρέπει να αποφεύγεται η χρήση του ίδιου εντομοκτόνου περισσότερο από δύο (2) φορές την καλλιεργητική περίοδο, ενώ είναι επιθυμητή η εναλλαγή σκευασμάτων διαφορετικού μηχανισμού δράσης και χημικής ομάδας κάθε φορά, προκειμένου να μειωθεί η πιθανότητα εμφάνισης συμπτωμάτων ανθεκτικότητας σε αυτό.
Παρακαλούνται οι συνάδελφοι Γεωπόνοι (καταστήματα γεωργικών εφοδίων, Γραφεία Αγροτικής Οικονομίας κ.α.) και οι βαμβακοπαραγωγοί που πιθανόν να εντοπίσουν σημαντική εντομολογική προσβολή ή οποιοδήποτε άλλο ανησυχητικό σύμπτωμα σε βαμβακοκαλλιέργειες, να επικοινωνήσουν άμεσα με την Υπηρεσία μας.
ΜΕΑ
Η Αν. ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ ΤΗΣ Δ/ΝΣΗΣ
ΑΓΡΟΤ. ΟΙΚΟΝ.& ΚΤΗΝΙΑΤΡΙΚΗΣ
Αικατερίνη Καρκάνη
Γεωπόνος M.Sc.
